Chủ Nhật, 21 tháng 4, 2013
Chúc thọ mẹ, cha
Hôm nay mừng thọ Mẹ, Cha già -
Xin kính dâng Người vạn đoá hoa -
Trẻ khoẻ xông pha nơi trận tuyến -
Cao niên an lạc ở quê nhà -
Cháu con quấn quýt vui câu hát -
Bằng hữu quây quần nhộn lời ca -
Tao nhã tuổi già - thơ, phú, vịnh -
Khoẻ, vui, phúc, thọ, lộc, an, hoà.
TẬP TỤC ĐẸP LỄ THƯỢNG THỌ Ở KINH BẮC
1- Đặt vấn đề :
Tằm tháng Bẩy Lễ Vu Lan phật tủ còn gọi nôm na là lễ báo hiếu cho nguòi quá cố đã thân sinh ra mình. Nhân ngày lễ ngày ngưòi con bồi hồi nhớ lại nhung kỷ niệm buồn vui ngày xa xưa và chính là nhân đấy cũng giáo dục lại nhũng nguòi con sống , phải luôn ghi nhớ :
Công cha như núi thái sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn đạo hiếu mới là người (con) ngoan !
Không biết đạo hiếu có từ bao giờ, nhưng ngưòi dân Kinh Bắc rất coi trọng. Ngay cả khi bố mẹ còn sống, nhất là khi bố mẹ cao tuổi chùng 70 tuổi trở lên đã hình thành tập tục rất tốt đẹp là tổ chúc thượng thọ cho bố mẹ!
2- Các tác giả trưóc nghiên cứu lễ thượng thọ :
Theo Phan Kế Bính thì khi cha mẹ 7-80 thì con cháu làm lễ thuọng thọ.Sủa soạn gà xôi hoặc lợn bò ra đình tế thần , tạ ơn thần thánh đã phù trợ cho cha mẹ đuọc sống lâu. Còn tại gia đình thì bố mẹ ăn mặc lịch sụ ngồi ghế chính giũa cho con cháu tế tụ lễ bái. Có bàn đào chúc thọ. Lễ bái xong , cháu cháu ăn mùng ăn rỡ.Có mời làng nuóc khách khúa . Có nhà ăn 2 ngày có nhà ăn 6-7 ngày. Khách khía đến đêm đồ lễ vật đến mùng, cũng nhu mọi việc ăn mùng khác.
Còn theo Đào Duy Anh thì nhũng nhà phú quý mói tổ chúc chúc thọ bố mẹ ở tuổi 70-80 .Họ hàng năm còn tổ chúc Sinh Nhật cho bố mẹ!
3- Mấy nhận xét về lễ thuọng thọ ở Kinh Bắc :
3.1 Việc lễ thuọng thọ ở Kinh Bắc đã thành phổ biến hiện nay:
Vì là tập tục tốt đẹp từ xua , nên nhũng năm gần đây đời sống kinh tế-văn hoá ngày nâng cao, nên hầu hết các gia đình có bố mẹ vào tuổi 70 đều tổ chúc chúc thọ. đá khác với thời Đào Duy Anh chỉ có nhũng gia đình Phú Quý mới tổ chúc chúc thọ.
Hiên nay khi bố mẹ 70-75-80-85-90-95-100 tuổi , to nhỏ khác nhau , nhung ở Kinh Bắc nhà nào cũng tổ chúc trang trọng buổi chúc thọ cho Bố mẹ mình!
3.2 Tổ chúc vào thời gian nào ?
Qua theo dõi của cá nhân tôi thì các gia đình tổ chúc chúc thọ bố mẹ vào dịp lễ tết hội hè. Vì vào dịp lễ tết hội hè , vì dịp đó họ thuòng đuọc nghỉ làm việc . Do vậy con cháu mơi có cơ hội tụ tập đông đủ. Và cũng có dịp lôi kéo bè bạn của con cháu chắt về dụ lễ hội chúc tết , kết hợp chúc thọ bố mẹ ông bà. Nhất củ luõng tiện. Vẫn đạt đuọc mục đích báo hiếu , nghỉ ngơi , ăn tết và tham gia lễ hôi của cộng đồng.
3.3 Nghi lễ chúc thọ cũng đã khác xua:
3.3.1 Thời gian rút ngắn hơn ngày xủa ngày xua:
Theo Phan Kế Bính có cuộc chè chén kéo dài 5-7 ngày, thì nay ở Kinh Bắc tôi truc tiếp quan sát thì nội tộc làm một bũa và khách khúa ( họ hàng , thông gia , láng giềng , thân hũu , đồng nghiệp , đồng niên , đồng môn , đồng ngũ , đồng huong ... ) gom vào một bũa . Dài nhất với khách khúa cũng gói gọn 1 ngày . Còn con cháu có thể tụ hội mấy ngày tết hoặc mấy ngày hôi. Nhũng cô con gái lấy chồng xa về chúc thọ và dụ hôi làng luôn.
3.3.2 Tiệc ăn không còn linh đình như xưa:
Truóc đây đói khát , chỉ " no ba ngày Tết ". Nay đời sống vật chất đã khá . Nên cỗ bàn chúc thọ cũng tuỳ gia cảnh . Vấn đề vệ sinh thục phẩm họ đã rất chú ý.Nhung nhũng gia đình có điều kiên kinh tế , có nhà mua cả con bê ( bò con ) thuê đầu bếp chuyên nghiệp sủa soan tù ngày hôm truóc ( giã dò bò ) và nấu cỗ không kém gì cỗ khách san sang trọng ở Kinh Thành Thăng Long.
3.3.3 Tiệc chúc thọ nay uống nhiều hơn ăn:
Già trẻ, gia đình khách khúa đều hoà đồng vui vẻ uống ruọu chúc thọ chủ nhà . Điêù làm tôi ngạc nhiên là Nam Bộ đi nhậu thiên hạ về say là tốt . Dân Kinh Bắc truóc kia tối kỵ say sỉn ở bàn tiệc Nay chính thanh niên ( duói 30 tuổi ) lại uóng ruọu nhieu hon nguòi già.Gần đây việc khách say sỉn ngay tại bàn tiêc ,
không còn làm cho chủ nhà khó chịu như các cụ ngày xưa.
Điều bất ngờ là mâm thanh niên, khi họ uống bia ruọu cũng la hét vang tròi nhu mấy anh hai miền Nam Bộ : " 1, 2, 3 DZO( vô - uống vào ). Té ra là họ đi làm ăn xa ở phía Nam đã nhiễm thói uống ruọu của trong đó.
3.3.4 Quà mừng chúc thọ :
Mỗi đám chúc thọ có kiểu cách khác nhau. Nhung thuòng nhà nào cũng có truóng chúc thọ .Trên truóng maug đỏ thuòng có đôi câu đối bằng chũ Hán :
Phúc như đông hải
Thọ tỷ nam san
Khách đến có thể đọc một bài thơ chúc thọ . Buổi chúc thọ cũng là buổi phô diễn ngâm thơ của các tác giả giả thơ nghiệp dư hoặc chuyên nghiệp . Tác giả giả tự đọc hoặc uỷ nhiệm cho nguòi có tài ngâm thơ. Nội dung các bài thơ thưòng ca ngợi nhũng đức tính tốt đẹp của chủ nhà đưọc chúc thọ.
Tại Hội Lim tôi đã chúng kiến một canh hát Quan họ chúc thọ một Cụ Bà . Khách đến chúc thọ và nghe hát mnag quà chúc thọ là đuòng và sua ( sua ông thọ ) , tôi thấy chất thành đống ở chiếc bàn kê sát bàn thờ tổ tiên. Vùa nghe liền anh liền chị hát đối nhau chúc thọ gia chủ , khách nghe có thể thuỏng tiền liền anh liền chị vì đã thể hiện xuất xác bài hát thậm chí một câu hát quan họ của mình : vang- rền- nền -nẩy. Buổi chúc thọ qua tiếng hát quan họ quê gốc đã càng làm gắn bó giachủ - liền anh liền chị và khách lhúa. Thật thà nét văn hoá đặc sắc vùng Kinh Bắc.
Hồi tôi còn bé thì thấy , mọi nguòi đến chú thọ thuòng đốt bánh pháo chúc thọ chủ nhà. Nay đã cấm . Nhung đốt pháo cũng bất tiện ,bởi vì nếu pháo ẩm uót bị sịt ngay chùng , chỉ chủ khách dều tái mặt . Buổi chúc thọ sẽ ngăt quãng mất vui!
4- Kết Luận :
Lễ chúc thọ là truyền thống rất tốt đệp . Từ đời nhà Trần về truóc theo Lê Tắc ( An Nam chí luọc) thủa ấy 50 tuôiỉ đã đuọc miễn sua dich. 50 tuổi đã là già rồi!
Ngày nay giữ trọn Đạo Hiếu chăm sóc chu đáo với Bố Mẹ lúc còn sống là rất thục tế. Khi chết đi mới làm Lễ Vu Lan thì đã quá muộn.
Tuy nhiên có lẽ chúng ta cần cân nhắc, tránh đua đòi nhau "nhà này làm cỗ to , nhà ta sẽ làm to hơn hoặc nhà này mời nhiều khách , nhà ta sẽ mời nhiều khách hơn ". Và cũng nên đề phòng nhung kẻ lợi dụng ngày chúc thọ bố mẹ để trục lợi . Nhu vậy ý nghĩa ngày chúc thọ sẽ không còn thiêng liêng nũa!./.
Những lời chúc tết bố mẹ ngắn gọn, giản dị nhưng đầy ý nghĩa:
- Con chúc bố mẹ luôn mạnh khoẻ và mãi ở bên chúng con
- Con không biết nói gì ngoài lời cảm ơn và mong muốn sẽ được ở bên bố mẹ
- Hãy luôn là điểm tựa của con bố mẹ nhé
- Mạnh khoẻ – Vui Vẻ… đó là tất cả những gì con sẽ cố gắng cho gia đình mình.
- Hãy để con được ôm bố mẹ và gửi ngàn vạn lời chúc tuyệt vời nhất tới bố mẹ
- Chúc cha mẹ một năm mới đầy sức khoẻ và hạnh phúc
- Con sẽ chăm chỉ học tập hơn trong năm mới này. Bởi con biết đó là điều khiến bố mẹ hạnh phúc nhất.
- Hãy luôn bên con bố mẹ nhé
- Chúng con yêu ba mẹ nhiều lắm.
Một số bài thơ, câu chúc tết hay tặng bố mẹ
Trong nhà gà với xôi xôi
Ngoài ngõ pháo đã nổ rồi râm ran
Giao thừa kính chúc bình an
Mẹ thầy sức khỏe, ngàn ngàn xuân vui!
————————-
“Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”
Tết này cúi chúc mẹ cha
Một năm sức khỏe thuận hòa gió mưa!
————————-
Công ơn cha mẹ biển sâu
Con sao trả hết mái đầu phơ phơ
Xuân về cho phép con thơ
Kính chúc cha mẹ thọ như tiên trời.
————————-
Đi hết cuộc đời chưa thấu hết gian truân của mẹ
Bạc vàng núi núi không trả hết công cha
Cúi đầu cung chúc năm qua
Xuân sang cha mẹ tựa là xuân xanh.
————————-
Mẹ khỏe, cha vui năm hòa thuận
Phúc dầy, gia quyến ấm trong ngoài
An nhàn, tự tại bên con cháu
Như ý, bình an Tết ấm nồng.
Một số lời chúc bố mẹ nhân dịp tết của bạn đọc:
Một mùa xuân nữa đã đến rồi ba mẹ ơi! Cảm ơn ba và mẹ vì những điều giản dị mà trong suốt một năm qua con đã không nhận ra…. Con không chúc ba, mẹ trẻ khỏe đẹp đâu vì con biết sinh, lão, bệnh, tử đâu thể nào tránh được. Con chỉ mong ba, mẹ luôn sống vui vẻ, thanh thản, bớt lo toan, ít muộn phiền…Để ba mẹ có thể sống mãi với chúng con.
“Dù mẹ không sinh ra con nhưng nếu không có mẹ, có lẽ con không thể sống và trưởng thành như hôm nay. Con mang ơn mẹ nhiều lắm mẹ ơi! Mẹ đã đem con từ trại mồ côi về nuôi dưỡng con khôn lớn. Đến bây giờ con mới hiểu tình cảm con người dành cho nhau thiêng liêng biết nhường nào. Cám ơn mẹ, cám ơn cuộc đời đã đưa mẹ đến bên con.
Đây là cái Tết đầu tiên kể từ khi con làm dâu ở nhà, được sự thương yêu chở che của ba mẹ. Con cầu chúc ba mẹ tuổi vàng luôn dồi dào sức khỏe để mỗi Tết đến cả nhà mình sẽ cùng du hành Nam Bắc, mỗi xuân về lại quây quần gói bánh chưng, làm dưa món thịt đông” là một trong những lời chúc đầu tiên đoạt giải. Hãy lắng nghe chia sẻ của chị và cha mẹ chồng về niềm vui đầu năm này.
Người ta thường nói “Mẹ chồng nàng dâu” nhưng tôi may mắn có được ba mẹ chồng rất tâm lý, luôn dành cho tôi sự quan tâm và yêu thương hết mực. Ở bên ba mẹ chồng, tôi luôn có cảm giác như ở bên ba mẹ ruột của mình. Vì thế, tôi luôn yêu thương và quan tâm tới ba mẹ chồng mình như chính ba mẹ ruột của mình, đặc biệt về vấn đề sức khỏe. Vì ở độ tuổi của ba mẹ tôi, sức khỏe là điều quan trọng nhất.
“Người ta nói “có nuôi con mới biết lòng cha mẹ”. Từ ngày sinh bé Xu xong, con càng thấm thía câu nói này hơn. Giờ con đã biết thế nào là thức khuya dậy sớm, lo từng miếng ăn giấc ngủ cho con gái bé bỏng. Có nhiều hôm bé sốt, con hầu như thức trắng, mẹ luôn là người giúp con, giục con đi ngủ để mẹ coi thay. Nếu không có mẹ, mẹ chẳng biết xoay sở ra sao. Con cám ơn mẹ nhiều lắm. Suốt đời này con không biết làm sao để trả hết những ân tình mẹ dành cho con.
CÔNG CHA NGHĨA MẸ
Cha tôi một nắng hai sương
Tháng năm giữa chốn chợ trường gian truân
Dắt dìu bảy đứa học hành
Ngọt bùi tất cả cha dành cho con
Đến nay tuổi bảy lăm tròn
Mừng cha thượng thọ chúng con tự hào
Đáp đền ơn nghĩa chưa tròn
Dâu hiền rể thảo cháu con sum vầy
Công cha nghĩa mẹ bao ngày
Sao con trả được ơn này hỡi cha
Cha là biển rộng bao la
Mẹ làn nước mát bên cha suốt đời.
Quạt nan đưa tiếng ru hời
Sao con quên được những lời ầu ơ
Sông Thương sóng vỗ đôi bờ
Sóng to gió lớn bây giờ đã qua
Cuộc đời mặn đắng cay chua
Mà cha đã phải trải qua tháng ngày
Đàn con bảy đứa thơ ngây
Dắt dìu chăm sóc tháng ngày lớn khôn
Thế mà cha vẫn ôn tồn
Cha không đòi hỏi ở con thứ gì
Để cho con phải nghĩ suy
Tấm gương cha mẹ con ghi trong lòng
Hôm nay tay bế tay bồng
Vì còn trách nhiệm làm bà làm ông
Lo cho con cháu mỏi mòn
Răng long tóc bạc vẫn còn xông pha
Không rượu- không thuốc- không trà
Dệt nên hình bóng của cha thật gần
Bây giờ con ước một lần
Tuổi thơ trở lại quây quần bên nhau
Canh cua mẹ nấu với rau
Bên nồi khoai luộc cùng nhau vui đùa
Chặng đường con đã đi qua
Nhà hàng khách sạn vẫn thua nhà mình
Canh chua cà muối ấm tình
Đông đầy tình mẹ ấm tình của cha
Các con dù ở nơi đâu
Lòng luôn nhớ đến mẹ cha ở nhà
Vần thơ mừng thọ tuổi cha
Mong sao được sống bên cha suốt đời
Công cha nghĩa mẹ cao vời
Chúng con luôn nhớ suốt đời không quên
Đẹp sao hai chữ mẹ cha
Tình sao quyến luyến mặn mà yêu thương
Chữ mẹ gánh mọi nẻo đường
Chữ cha chèo chống, khắp phương cuộc đời
Công cha nghĩa mẹ nào vơi
Đức sinh thành ! kính, suốt đời công ơn
Suối nguồn trời bể nước non
Giữ tròn đạo nghĩa, phận con! Phúc Bền
DIỄN VĂN CHÚC THỌ CHA MẸ
Kính thưa cha mẹ.
Kính thưa quý vị đại biểu kính thưa các vị khách quý có mặt trong buổi lễ hôm nay
Dòng thời gian cứ chảy dài vô tận theo năm tháng của cuộc đời, mới thuở nào chúng con sinh ra trong vòng tay thân thương, trìu mến của cha và mẹ mà hôm nay chúng con đã trưởng thành khôn lớn.
Hôm nay nhân lễ chúc thọ của cha, cho phép chúng con khơi lại những nỗi niềm, những hạnh phúc, buồn vui trong cuộc đời của cha,mẹ- đấng sinh thành cao quý.
Kính thưa mẹ hiền,cha yêu của chúng con! trên thế giới có lắm nhiều kỳ
quan nhưng kỳ quan đẹp nhất vẫn là trái tim người mẹ và tấm lòng của người cha, trong cuộc sống có lắm nhiều tình cảm nhưng tình cảm đẹp nhất, trường tồn nhất vẫn là tình của mẹ cha,
Dù con đếm được cát song
Nhưng không đếm được tấm lòng mẹ cha
Dù con đo được sớm chiều
Nhưng không đo được tình yêu mẹ hiền
Mẹ cha cho con niềm tin để vững bước vào đời, dù với muôn ngàn gian khó, cho con tình cảm nồng ấm, che chở con trên vạn nẻo thời gian.Suốt đời dường như Cha, Mẹ chỉ biết sống cho con, lo lắng cho con. Mẹ có thể đi sớm về trưa, giãi nắng dầm mưa hay băng rừng lội suối, mẹ tảo tần suốt tháng, quanh năm, không có khổ đau nào mà mẹ không từng trải,không có gian khó nào mà mẹ chẳng nếm qua. Miễn sao cha mẹ thấy chúng con vô tư, vui sống bao nhiêu đó thôi là đã mãn nguyện lắm rồi.
Quả thật :
Đi khắp thế gian không ai tốt bằng mẹ
Gánh nặng cuộc đời không ai khổ bằng cha.
Để thể hiện tình cảm của chúng con dành cho cha mẹ trong ngày vui mừng thọ hôm nay con xin kính dâng lên cha mẹ bài thơ để tỏ lòng của chúng con dành cho cha mẹ.
Mừng thọ cha mẹ
Giao thừa đến đất trời thêm tuổi mới
Đón chào xuân mừng thượng thọ mẹ cha
Ánh hòa quang tỏa sang chói lòa
Lấp lánh đời con từng giờ từng phút
Chập chững hôm nao bàn chân non nớt
Nay chúng con vững bước giữa trường đời
Tre đã già cho măng mọc xanh tươi
Dòng nước mát tưới đời con trẻ mãi
Cha mẹ ươm cây mong ngày kết trái
Vất vả ngày đêm lặn lội thân cò
Công việc bộn bề tính toán chăm lo
Giỏi việc nước, nuôi chúng con ăn học
Tài sản cha ban con : Nguồn tri thức
Kho báu mẹ trao: Giàu tính nhân văn
Nay bạn bè toàn gia khắp xa gần
Chia sẻ niễm vui lễ mừng thượng thọ
Bão dông qua rồi dịu dàng ngọn gió
Ấm áp nắng xuân hạnh phúc trùng phùng
Cha mẹ dạy giữ trọn chữ hiếu trung
Mừng cha bảy nhăm mẹ tròn thất thập
Trong ngày vui chung của toàn gia tộc
Kính chúc ông bà cô bác gần xa
Bạn bè anh em hạnh phúc thuận hòa
Phúc lộc- Thọ trường - An khang- Thịnh vượng./.
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)